EIDER RODRIGUEZEN IPUIN itogarrian bezala, neuri ere heldu zitzaidan Buenos Airesera joateko unea. Ez nuen taxirik hartu aireportuan, agian horregatik eguerdira arte ez nuen izan nire helmugara heltzerik, hiriaren hegoalderaino heltzerik hain zuzen.

Almagro auzoan baitzegoen liburutegi ñimiñoa, eta hantxe azaldu zen, halaber, topatu nahi nuen liburuzaina.

-Fabula baten bila zabiltza –bota zidan nik deus esateke.

-Nola dakizu?

Irri malizios bat atera zitzaion.

-Lan honetarako jaioa naiz, gazte. Ez dira igaroko hogei urte, eta Liburutegi Nazionaleko zuzendari izango nauzu, baina ez iezaiezu nire lankideei esan, ez baitakite oraindik horren berri.

Nor nintzen esatea alferrik zenez, berandu gabe aipatu nion nolakoa zen behiaren fabula; eta aipatu nizkion, besteak beste, ipuin hartatik bildu ahal izan nituen zantzu eskasak: zelai berdea, euria eta hegan zebiltzan beleak.

Liburuzainak bekokia ilundu zuen.

-Behia?

-Bai. Behiekin hitz egin zuen ipuineko protagonistak.

Are gehiago ilundu zitzaion kopeta.

Banekien nik behiaren aipamenak atsekabetuko zuela, ez ziola balioko eguneko errutina desagertarazten. Izaki fantastikoen zalea baitzen liburuzaina, eta, benetako animalien artean, tigreak eta antzeko basapiztiak maite zituen bereziki.

-Behia... –errepikatu zuen pixka bat haserre-, behia berez da izaki otzan eta apala. Nire ustez, abere antzuagorik ez da fantasiarako. Zer jakin behar luke gizakume batek behiarengandik?

Izandako erreakzio gordinaz erdi-damututa, tonua bajatu zuen.

-Halere, gazte, bezero bat zara. Begiratuko dugu katalogoan.

-Alferrik da –esan nion-, ez duzue liburu hori hemen.

Berak harriturik begiratu zidan.

-Seguru al zaude?

-Seguru nago, bai. Liburutegi hau baino are txikiagoa zen ipuina idatzi zuenaren hizkuntza. Eta hizkuntza horretako dialekto txikienean idatzi zuen pasarte hura.

-Baliteke. Baina agian norbaitek ikusi zuen gizona behiekin mintzatzen. Bidaiari atzerritar batek, demagun. Eta hark aipatuko zuen kronika batean, gutunetan, bitxikeria bat bezala.

-Ez da posible. Parisen gertatu izan balitz... Mendi-mendian pasa zen, ordea, bere gurasoen sortetxetik gertu. Inguru pobre bezain isolatua orduan ere.

Hori entzun orduko katalogoa utzi eta eseri egin zen.

-Zertara etorri zara ba?

-Ez nator liburuaren bila. Idazlearen bila baizik. Idazlea belardian etzan eta desagertu zen, baina milaka liburu irakurri zituen lehenago, milaka hizkuntza ikasi, poeta zen, ideologia bortitzekoa, eta...

Bere arreta neureganatu nuela ikustean, errematea eman nion:

-...bulegoaren barruan, ofizio ilunean, ipuin izugarriak idazten zituen. Bere lankideei deus esan gabe.

Liburuzainak irribarre eder bat zuen orduan.

-Ikusten dut, gazte, liburuetan baino, ispiluetan sinesten duzula zuk.

Bere lantokia goitik behera erakutsi zidan, eta konturatu nintzen arrazoi zuela, eta, kanpotik eraikin mugatua zirudien arren, barnean bazela hamaika galeria hexagonal, hamaika apal eta hamaika eskailera, zutik denari ere zorabia eragiteko adina.

Ondoren, atseden unea zuenez, atariko plazan eseri ginen biok. Kosta zitzaidan bere egoerari antzematen. Baina azkenik igarri nion gainean zeraman karga itzelari. Gaztetako anbizioak eta lehiak batetik, inoiz jasotako indiferentzia guztia bestetik. Eta gero bazen bertigo makur hori, jakina; bakardardearen babesak eta besteengan bilatzen zuen onarpenak eragiten ziotena. Mila bidexka beragandik ihes egiten zutenak, liburuetako bide askatzaileen etsai.

Besoa sorbaldan jarri zidanean amaitu zen lilurazko irudia.

-Ez dakit zer galdetu zion behiari, gazte –esan zidan minutu batzuen buruan-. Ispiluek sekula ez dute guk nahi dugun hura islatzen.

Eta zutitu eta lanera sartu zen arratsaldeko eguzki izpien artetik.

ITURBURUAK: Erle begiak, Eider Rodriguez; Behiak, Jon Mirande; Babelgo liburutegia, Jorge Luis Borges